Neredeyse insanlar tarafindan kullanilan tüm yapay yardimcilar kullanicisina pek çok açiklayici hareket yapma firsati tanir ve gözlükler de kesinlikle buna istisna deiillerdir. En yaygin hareketlerden biri çerçevenin saplarindan birini aiza götürmektir (iekil 127).

Desmond Morris nesneleri dudaklara veya aiza götürmenin kiiinin bebekken annesinin göisünde hissettiii güvenlik duygusunu anlik olarak yeniden yaiamaya çaliimasi olduiunu söyler. Yani gözlükleri aiza götürme bir güven ve rahatlama hareketidir. Sigara tiryakileri sigaralarini ayni amaçla kullanirlarken çocuklar da parmak emerler.

Oyalama

Pipo içmek gibi gözlükleri aiza götürmek de bir karari bekletmek veya geciktirmek için kullanilabilir. Görüimeler sirasinda bu hareketin genellikle tartiimanin sonunda kiiiden karar vermesi istendiiinde ortaya çiktiii görülmüitür. Sürekli olarak gözlükleri çikarip camlarini temizlemek de gözlük takanlarin karar verirken zaman kazanmak için uyguladiklari baika bir yöntemdir. Birisinden karar vermesi istendikten sonra bu hareketle kariilaiilirsa genellikle sessizlik en iyi taktiktir.

Bu oyalama hareketinin ardindan gelen hareketler kiiinin niyetini göstererek uyanik görüimecinin buna göre tepki verebilmesini sailarlar. Örneiin kiii gözlüklerini geri takarsa bu duruma bir daha 'bakmak' istediiini gösterir. Öte yandan gözlükleri katlar ve kaldirirsa bu konuimayi bitirmek istediiini gösterir.



(Solda) iekil 127 Vakit kazanmaya çaliimak
(Saida) iekil 128 Saldirgan

Gözlüklerin Üzerinden Bakmak

1920'ler ve 1930'larda yapilan filmlerdeki aktörler ingiltere'deki bir devlet okulunda öiretmen gibi eleitirel ve yargici bir kiiiyi canlandirmak için bu bakma hareketini kullanirlardi. Genellikle yakin gözlüiü takan birisi kariidakine bakmak için gözlüiünü çikarmaktansa üzerinden bakmayi tercih eder. Kariidaki kim olursa olsun kendini yargilaniyor veya inceleniyor gibi hisseder. Dinleyici kaçinilmaz olarak bu bakiia kariilik kol ve bacaklarini kavuiturup olumsuz bir tavir takinacaiindan gözlüklerin üzerinden bakmak bedeli yüksek bir hata olabilir.

Gözlük takanlar konuiurken gözlüklerini çikarmali ve dinlerken geri takmalidirlar. Bu sadece kariidakinin rahatlamasina neden olmakla kalmaz ayni zamanda gözlük takanin konuimanin kontrolünü ele almasini da sailar. Dinleyici gözlükler olmadiiinda konuimayi kesmemesi gerektiiini ve takildiiinda da konuimaya bailamasi gerektiiini çabucak öirenir.